In navolging van vorig jaar schrijf ik in deze decembermaand opnieuw een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen uit 2021. Maar voor we beginnen kijken we even terug naar het overzicht van 2020. Dat vind je hier.

Adoptie gaat verder

Het belangrijkste thema in het overzicht van vorig jaar was duidelijk de groeiende belangstelling van grote beleggers. Ik merk in mijn artikel van vorig jaar al een zekere euforie en dit bleek te kloppen. We eindigden 2020 aan een koers van 23.620 euro per bitcoin en stoomden de eerste maanden van het nieuwe jaar nog door richting 50.000 euro. Elon Musk besloot om met Tesla voor 1.5 miljard dollar aan bitcoin te kopen en op hun balans te houden. In het eerste kwartaal van 2021 zag het netwerk een snelle aangroei van nieuwe gebruikers (zie grafiek).

Een lokaal hoogtepunt bereikten we uiteindelijk op 14 April 2021 - exact de dag dat de bekendste Amerikaanse crypto-exchange, Coinbase, publiek verhandelbaar werd op de beurs in de VS. Sell the news! Daarnaast werd op de futures markten de premie voor levering in de toekomst te hoog om te laten liggen. Arbitrageurs namen met plezier een gegarandeerd rendement door bitcoin aan te kopen en tegelijk in de toekomst terug te verkopen aan een hogere prijs.

De koers viel uiteindelijk met zo’n 50% terug tot ongeveer 30.000 euro per bitcoin en vele speculanten die met hoge hefboom bitcoin wilden aanhouden, bleven met lege handen achter. Achteraf gezien een mooi moment om te stacken en telkens opnieuw een goeie herinnering om leverage tot een minimum te beperken.

![Prijs bitcoin doorheen 2021]

Exodus uit China

Een belangrijke ontwikkeling dit jaar, die ook samenviel met de terugval in prijs vanaf april 2021, is de uittrede van bitcoin miners uit China. In mei van dit jaar kondigde de Chinese Communistische Partij aan dat het minen van bitcoin niet langer toegelaten is binnen hun landsgrenzen. Hoewel dit in het verleden wel al vaker geroepen werd, bleek het ze deze keer wel menens. De rekenkracht achter het bitcoinnetwerk, die in belangrijke mate in China gevestigd was, kreeg een serieuze klap.

![hashrate]

De moeilijkheidsgraad van het Proof-of-Work hashing algoritme viel uiteindelijk terug met zo’n 45%. Dit geeft ons meteen een schatting van de rekenkracht die aanwezig was op het Chinese vasteland. De resterende miners zagen door de terugval in moeilijkheid hun operaties een stuk winstgevender worden. Het bleek echter niet van lange duur. In een razendsnel tempo werden machines uit China naar de VS en andere jurisdicties verhuisd. Vandaag is het grootste deel van de terugval in moeilijkheid reeds goedgemaakt en blijkt dat er toch nog vindingrijke ondernemers zijn die er in slagen om te minen vanuit China.

Belangrijkste upgrade sinds 2017

Tussendoor moesten de miners ook nog aangeven of ze klaar waren om een nieuwe upgrade van de bitcoin software te activeren. De vorige grote upgrade van bitcoin in 2017, Segwit, die nodig was om het Lightning netwerk mogelijk te maken, leidde tot heel wat verwarring en onenigheid. Er leefde dus wel wat nervositeit omtrent de activering van Taproot.

Bitcoins worden vastgezet op de blockchain met publieke adressen in wat we ‘Unspent Transaction Outputs’ (UTXO) noemen. Om die bitcoins terug uit te geven moet je de geheime sleutel kunnen tonen die gepaard gaat met dat publieke adres. De upgrade focust op dit gedeelte van bitcoin. De condities om UTXO’s opnieuw uit te geven kan je zien als een slot op de deur van een huis. Met Taproot wordt het onzichtbaar voor buitenstaanders welk soort slot er op jouw deur zit. Het zal bitcoin meer mogelijkheden geven op het gebied van ‘smart contracts’ en tegelijk gebruikers van het netwerk betere privacygaranties geven. De activering verliep uiteindelijk vlekkeloos en de bal ligt nu terug in het kamp van de ontwikkelaars en gebruikers. De nieuwe toepassingen die Taproot mogelijk zal maken, is zeker iets waar ik naar uit kijk in 2022.

Salvation in Sats

![bitcoinday]

Voor El Salvador werd 2021 een jaar voor de geschiedenisboeken. Als eerste land ter wereld erkennen ze bitcoin vanaf nu als wettelijk betaalmiddel. Terwijl maximalisten discussieren over het onvrijwillig karakter van de ‘Ley Bitcoin’ (die handelaars verplicht om bitcoin te accepteren), ging het land aan de slag met het Lightning netwerk. Bitcoin’s betaalnetwerk kreeg in het eerste kwartaal van dit jaar al een goede test door aanhoudende drukte op de basislaag van het netwerk en de bijhorende hoge transactiekosten. Een test die het netwerk trouwens met vlag en wimpel heeft doorstaan. Na een lange aanloopfase lijkt Lightning vandaag klaar voor het grote publiek. De capaciteit van het betaalnetwerk blijft groeien en maakt duizenden razendsnelle en goedkope transacties met bitcoin mogelijk zonder telkens te moeten afrekenen op de blockchain.

![mempool-2021]

Vanaf 7 September ging een volledig land van start met de adoptie van bitcoin. De uitrol verliep zeker niet zonder problemen. Ten eerste lijken heel wat tegenstanders van president Bukele de bitcoin strategie aan te grijpen om te protesteren tegen hun leider. De president van het land blijft voorlopig zeer populair maar vertoont inderdaad wel wat autocratische trekjes. De informatie die voorzien werd aan de bevolking voor de uitrol bleef eerder aan de magere kant. Daarnaast waren er heel wat kinderziektes en technische moeilijkheden bij de Chivo-wallet die de opdracht kreeg om een “nationale” wallet te bouwen.

![trojan-horse]

Een zeer aangename documentaire vanuit El Salvador kan je hier bekijken. De wereldwijde adoptie van bitcoin gaat gewoon gestaag verder. Overal ter wereld zullen ook dictators en autocraten bitcoin accepteren uit eigenbelang en daarmee hun eigen macht ondergraven.

Bitcoin will continue to gain worldwide adoption because of its effectiveness as digital gold, but hidden within the prized Trojan Horse is a remarkable freedom technology. At this point, the reader may think Bitcoin proponents must be saying, “Quiet in the back! Keep the noise down. We just need to last a few more hours until midnight, and then we can pop ourselves out of this horse and let the rest of our army into Troy.” But it is already too late. There is nothing the Trojans can do. - Alex Gladstein

Pay me in Bitcoin

Voor Jack Mallers, oprichter van Strike, een betalingsbedrijf dat gebruikt maakt van bitcoin als onderliggende technologie, was 2021 een grandioos jaar. Op 6 juni, terwijl vele ogen gericht waren op het EK voetbal en de pundits bitcoin weer dood verklaarden, ging in Florida de ‘Bitcoin 21’ conferentie van start. Jack mocht in zijn gekende, gepassioneerde stijl, de bitcoinwet van El Salvador aankondigen op het hoofdpodium van de grootste conferentie van het jaar.

Naast de uitrol van Strike in El Salvador, kondigde hij later op het jaar ook nog de Strike API en de Pay-me-in-bitcoin dienst van zijn bedrijf aan. De API maakt het voor software-ontwikkelaars mogelijk om de diensten van Strike te integreren en werd ondertussen al gebruikt door Twitter om bitcoin betalingen met Lightning op hun platform te gebruiken. Ook de dienst van Strike om een salaris automatisch om te zetten in bitcoin kan nu door iedereen met een Strike account gebruikt worden. Voorlopig is Strike nog niet actief in Europa. Maar je loon ontvangen in bitcoin lijkt mij wel een trend die aan populariteit wint.

Het was NFL speler Russel Okung, die eind 2020 aankondigde dat hij de helft van zijn salaris van 13,5 miljoen dollar ging ontvangen in bitcoin. Zo kreeg hij na 1,5 jaar eindelijk wat hij wilde verwezenlijken toen hij in Mei 2019 op Twitter aankondigde dat hij betaald wilde worden in bitcoin.

Ondertussen kunnen NFL spelers zoals Matt Barkley, Aaron Rodgers en Saquon Barkley allemaal hun salaris en sponsordeals ontvangen in bitcoin via de nieuwste feature van Strike. Zelfs de burgervader van Florida, Francis Suarez, zal zijn volledig loon omzetten in bitcoin.

Overgangsjaar

2021 geeft er veel van weg een overgangsjaar te zijn. Met een groeiende institutionele adoptie, een soevereine staat die bitcoin omarmt en een zeer zichtbare migratie van miners uit China naar de VS, lonkt de geopolitieke fase van bitcoin om de hoek.

Ook op monetair vlak was 2021 een overgangsjaar. Terwijl markten initieel de Corona-bazooka’s van Centrale Banken verder verteerden, verschoof de aandacht richting oplopende inflatie, als al dan niet tijdelijk fenomeen. Het blijft mijn overtuiging dat centrale bankiers nog altijd in hetzelfde hoekje zitten. Zij zullen straks weer hun rol van lender-of-last-resort moeten opnemen wanneer de markten aangeven niet om te kunnen met een strakker monetair beleid.

Ik sluit 2021 af met de gemoedsrust dat 90% van alle bitcoin reeds ontgonnen werden. De komende tien jaar biedt de wereld voor de resterende 10%. Wie verder kan kijken dan de volatiliteit van de prijs beseft dat bitcoin ons een zekerheid geeft in een onzekere en alsmaar irrationelere wereld. Twee plus twee zal altijd vier blijven. Daar hoef ik niemand voor te vertrouwen.

Onze besten wensen voor het nieuwe jaar!